Διευρυμένο Πλέγμα Στήριξης Ρητινοκαλλιεργητών Πυρόπληκτων Περιοχών

Η Κυβέρνηση, σε ένα πλαίσιο συνεργασίας μεταξύ των εμπλεκομένων Υπουργείων και των αρμόδιων Οργανισμών, αλλά και σε επικοινωνία με τους ενδιαφερόμενους, διαμόρφωσε ένα διευρυμένο πλέγμα στήριξης των ρητινοκαλλιεργητών πυρόπληκτων περιοχών το οποίο, αφενός, συνδέει τη στήριξη με την παραγωγή και την ανάπτυξη και, αφετέρου, έχει ένα μακρύ ορίζοντα που αγγίζει τη δεκαπενταετία, δημιουργώντας βιώσιμες συνθήκες για να παραμείνουν οι ρητινοκαλλιεργητές στον τόπο τους και να εξελιχθούν σε αυτόν. Το διευρυμένο πλέγμα στήριξης αφορά τους ρητινοκαλλιεργητές μέλη των συνεταιρισμών των Δήμων Μαντουδίου – Λίμνης – Αγ. Άννας, Ιστιαίας – Αιδηψού, Μεγαρέων και Λουτρακίου – Περαχώρας – Αγίων Θεοδώρων.

Ειδικότερα, το διευρυμένο πλέγμα στήριξης με ορίζοντα που φθάνει την δεκαπενταετία και αφορά όλων τους ρητινοκαλλιεργητές των πυρόπληκτων περιοχών περιλαμβάνει (1) την κατά προτεραιότητα συμμετοχή τους σε όλα τα έργα αντιπλημμυρικής προστασίας για τα επόμενα δύο – τρία χρόνια, (2) την έκτακτη οικονομική ενίσχυση εντός του 2021 ύψους 3,7 εκατ. ευρώ, (3) το πρόγραμμα απασχόλησης αυτών στην ανάπτυξη του δάσους με ορίζοντα επταετίας -που μπορεί να ξεκινήσει και μετά τα πρώτα χρόνια εργασίας τους στα αντιπλημμυρικά έργα- με καθαρό μισθό 800 ευρώ το μήνα, και (4) την ειδική δράση του προγράμματος Leader, μετά το επταετές πρόγραμμα απασχόλησης, για τη χρηματοδοτική στήριξη των ρητινοκαλλιεργητών ώστε να εξελίξουν την παραγωγική και επιχειρηματική τους δραστηριότητα με χρονικό ορίζοντα πενταετίας.

Συγκεκριμένα, τα τέσσερα (4) συστατικά του εν λόγω διευρυμένου πλέγματος στήριξης των ρητινοκαλλιεργητών των πυρόπληκτων περιοχών είναι:

1^ον. Η κατά προτεραιότητα συμμετοχή των ρητινοκαλλιεργητών σε όλα τα έργα και τις παρεμβάσεις αντιπλημμυρικής προστασίας και πρόληψης των πυρόπληκτων περιοχών. Οι ρητινοκαλλιεργητές -όπως και οι ΔΑΣΕ και οι ντόπιοι υλοτόμοι- πρόκειται να αξιοποιηθούν κατά προτεραιότητα -και όπου γίνεται με διαδικασίες απευθείας ανάθεσης- στα έργα καθαρισμού, στα αντιδιαβρωτικά και στα αντιπλημμυρικά έργα, καθώς και σε άλλα συνοδά έργα και έργα συντήρησης αυτών για την επόμενη διετία – τριετία. Είναι κάτι που έχει αρχίσει και πραγματοποιείται στο πλαίσιο τόσο των καθαρισμών των πέριξ των δρόμων περιοχών, όσο και των αντιδιαβρωτικών έργων, με τις σχετικές μελέτες να αφορούν έργα -που δρομολογούνται- και είναι κοντά στα 20 εκατ. ευρώ.

2^ον. Η έκτακτη οικονομική ενίσχυση των ρητινοκαλλιεργητών. Στο πλαίσιο της οικονομικής στήριξης από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, παράλληλα με την οικονομική ενίσχυση για το έτος 2020 ύψους 2,3 εκατ. ευρώ, διατίθεται επιπλέον οικονομική ενίσχυση για το 2021 ύψους 3,7 εκατ. ευρώ για τους ρητινοκαλλιεργητές των περιοχών της Β. Εύβοιας και των Γερανείων που επλήγησαν από τις μεγάλες πυρκαγιές του καλοκαιριού.

3^ον. Το ειδικό πρόγραμμα απασχόλησης ρητινοκαλλιεργητών των πυρόπληκτων περιοχών. Με στόχο τη στήριξη των ρητινοκαλλιεργητών των περιοχών που επλήγησαν από τις μεγάλες πυρκαγιές, οι οποίες είχαν ως αποτέλεσμα την απώλεια δασών που ήταν και το πεδίο της ρητινοκαλλιέργειας, διαμορφώνεται ένα ειδικό πρόγραμμα απασχόλησης από τον ΟΑΕΔ του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων σε συνεργασία με το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Ειδικότερα, το πρόγραμμα θα επιχορηγήσει την απασχόληση των ρητινοκαλλιεργητών μελών των συνεταιρισμών των παραπάνω δήμων σε θέσεις του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, με αντικείμενο την εργασία των ρητινοκαλλιεργητών στη βιώσιμη ανάπτυξη του δάσους των πυρόπληκτων περιοχών, υπό την επίβλεψη και καθοδήγηση των αρμοδίων δασαρχείων. Τα βασικά χαρακτηριστικά του προγράμματος είναι τα εξής:

• Η προτεινόμενη διάρκεια του προγράμματος απασχόλησης ορίζεται στα επτά (7) έτη.
• Η διάρθρωση του προγράμματος θα εδράζεται σε έξι (6) κύκλους ανά τακτά διαστήματα την περίοδο 2021-2023, ώστε να μπορούν να ενταχθούν -μετά από μία διετία ή τριετία – στο πρόγραμμα και οι ρητινοκαλλιεργητές που θα απασχολούνται στα αντιδιαβρωτικά/αντιπλημμυρικά έργα.
• Ο ΟΑΕΔ θα καλύψει το μισθολογικό και μη μισθολογικό κόστος της εργασίας τους σε θέσεις πλήρους απασχόλησης με πλήρη ασφαλιστική κάλυψη.
• Η υλοποίηση του προγράμματος προϋποθέτει κατ’ εξαίρεση διάταξη που θα δώσει τη δυνατότητα στους πυρόπληκτους ρητινοκαλλιεργητές να εγγραφούν στο Μητρώο Ανέργων του ΟΑΕΔ, διατηρώντας ταυτόχρονα την ανενεργή συνεταιριστική ιδιότητά τους.
• Η συμμετοχή των εν λόγω ρητινοκαλλιεργητών στο ειδικό πρόγραμμα απασχόλησης συνεπάγεται ότι από την πλευρά τους δεν δύνανται, αν θέλουν να παραμείνουν στο πρόγραμμα, να έχουν κάποια άλλη παράλληλη επαγγελματική δραστηριότητα, με εξαίρεση τη δραστηριότητά τους σε αγροτική (γεωργική ή κτηνοτροφική) εκμετάλλευση στο πλαίσιο των αγροτών του ειδικού καθεστώτος.
• Ο μηνιαίος καθαρός μισθός ανέρχεται στα 800 ευρώ.
• Ο συνολικός προϋπολογισμός εκτιμάται κοντά στα 70 εκατ. ευρώ σε βάθος 7ετίας.
• Ο προϋπολογισμός του εν λόγω προγράμματος θα καλυφθεί μέσω της ενίσχυσης του ΟΑΕΔ από τον Κρατικό Προϋπολογισμό.

Το έργο των ρητινοκαλλιεργητών, υπό την εποπτεία, την παρακολούθηση και την καθοδήγηση των δασικών υπηρεσιών/δασαρχείων και του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, όπως θα προσδιορίζεται από την πορεία ανάπτυξης του δάσους, θα περιλαμβάνει σταδιακή απομάκρυνση της καμένης δενδρώδους βλάστησης, θρυμματισμό της καμένης βλάστησης και διασκόρπιση αυτής, παρεμβάσεις για τον περιορισμό της άναρχης βλάστησης, φύλαξη/προστασία δασικών περιοχών, συμμετοχή σε δράσεις και προγράμματα πρόληψης για πυρκαγιά, απομάκρυνση της δασικής βλάστησης (εξαιτίας καιρικών φαινομένων), συντήρηση δασικών δρόμων, πυροπροστασία δάσους, κλπ.

4^ον. Στοχευμένη δράση του προγράμματος Leader για τη χρηματοδοτική στήριξη των ρητινοκαλλιεργητών ώστε να εξελίξουν την παραγωγική και επιχειρηματική τους δραστηριότητα. Πρόκειται για δράση που θα προωθηθεί από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και θα ξεκινήσει μετά την ολοκλήρωση του επταετούς προγράμματος απασχόλησης των ρητινοκαλλιεργητών. Τα βασικά χαρακτηριστικά της εν λόγω δράσης θα είναι, μεταξύ άλλων, η δυνατότητα διαφοροποίησης της επαγγελματικής απασχόλησης, ο τριετής χρονικός ορίζοντας υλοποίησης της επένδυσης, με περιθώριο παράτασης άλλα δύο έτη – φτάνοντας τον χρονικό ορίζοντα μιας πενταετίας, το υψηλό (το μέγιστο δυνατό) ποσοστό επιδότησης της επένδυσης και η δυνατότητα χρηματοδότησης μέσω χρηματοδοτικών εργαλείων του κεφαλαίου της ίδιας συμμετοχής  της επένδυσης. Θα προβλεφθεί στο πλαίσιο του σχεδιασμού των τοπικών στρατηγικών Leader του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης. Τα τοπικά αναπτυξιακά προγράμματα χρηματοδοτούν επενδύσεις επιχειρηματικότητας στους τομείς της μεταποίησης, βιοτεχνίας, οικοτεχνίας, αγροτουρισμού, κλπ., παρέχοντας τη δυνατότητα διαφοροποίησης της γεωργικής δραστηριότητας και τόνωσης του κοινωνικού ιστού των πυρόπληκτων περιοχών.